ĐẠO

Hôm trước đọc báo thấy đưa tin "Sinh viên tạt axít thầy giáo", lòng buồn và suy nghĩ nhiều. Không hiểu sao hình ảnh bạn sinh viên nọ cứ ám ảnh mãi. Câu chuyện là một bài học để những ai quan tâm đến giáo dục phải đặt câu hỏi : Vì sao???
Nhiều người nói đạo đức học sinh, sinh viên hiện nay "có vấn đề"?! Người thì bảo "Tức nước võ bờ"...Nhiều ý kiến khác nhau.
Đạo đức xuống cấp. Có hay không? Xin trả lời rằng "Có".
Nhiều người cho rằng đó là lỗi của mặt trái cơ chế thị trường. Người thì bảo ảnh hưởng từ Internet. Xã hội, gia đình... Hàng ngàn lí do.
Vậy nhà trường thì sao? Trách nhiệm của nhà trường tới đâu? Phải chăng học sinh đến trường chỉ học kiến thức khoa học mà thôi?
Không. Chương trình giáo dục chúng ta không phải như nhiều người vẫn nghĩ là "có vấn đề". Nhưng việc thực hiện như thế nào mời điều quan trọng. Chúng ta giờ giáo dục công dân hàng tuần, nhưng thường được phân cho những giáo viên "thiếu tiết" hoặc giáo viên chủ nhiệm ( thường là trái chuyên môn). Mấy ai đầu tư cho tiết giáo dục công dân như thầy giáo trẻ ở thành phố Hồ Chí Minh. Những tiết ngoại khóa thì làm qua loa cho xong chuyện. Vậy là ngay từ "môn học làm người" các em đã được học một điều "không đáng học".
Chúng ta có tiết "Hoạt động ngaòi giờ lên lớp" nữa. Trước đây 1 tiết /tuần; giờ chỉ còn 0,5 tiết. Thời gian đầu của đổi mới chương trình và Sgk, giáo viên rất coi trọng giờ học này; nhưng dạo nầy cũng lại "xuống cấp" rồi, vì 0,5 tiết nên hai tuần mới hoạt động một lần, có nơi 1 tháng một lần "cho xong" luôn.
Chúng ta có giờ lịch sử, văn học ...những môn học góp phần hình thành nhân cách con người, nhưng kiến thức hơi nặng và cách ra đề thi cũng ít chú trọng đến vấn đề này (đề thi học kỳ, đề thi học sinh giỏi), thông thường chỉ ra phần "nghị luận văn học".
Thử hỏi các em học sinh rằng các em đến trường có vui và thoải mái không? Chắc chắn các em sẽ ngập ngừng ...Vì áp lực học tập còn nhiều lắm, mà sân chơi dành cho các em thì quá ít.
Dù chúng ta đã và đang thực hiện "Xây dựng trường học thân thiện", nhưng nhiều nơi chỉ thực hiện bằng "văn bản" mà thôi. Còn sự thật thì ...có trời biết, đất biết!
Ở trường mình, để học sinh bám trường bám lớp, cứ mỗi tối thứ 7 phân công một tổ bộ môn phụ trách hoạt động ngoại khóa ( Thi hát Karaoke theo chủ điểm tháng, trả lời các câu hỏi về từng lĩnh vực khoa học hoặc xã hội...). Hoạt động này được các em nhiệt tình hưởng ứng, ngày cuối tuần các em cũng ít về nhà hơn. Đó là một thành công nhỏ trong công tác quản lý học sinh của trường mình ( Nhưng nói thật lúc đầu nghe lãnh đạo nêu ra ai cũng phản đối).

Để công tác giáo dục đạo đức có hiệu quả, phải chăng cần phát huy hơn nữa vai trò của Đoàn- Hội - Đội. Đặc biệt là trong việc lồng ghép giáo dục tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống. Nếu chúng ta không định hướng, thì các em, dù là học sinh hay sinh viên sẽ tư do trên con đường riêng của mình, không có người dẫn đường chỉ lối, thì biết đâu họ lại rơi vào những cạm bẫy giăng mắc đầy trong xã hội hôm nay. Hãy biết tuyên dương, động viên kịp thời những hành động đẹp; và cũng cần giúp đỡ những ai có hành động chưa đẹp, đừng kỳ thị, phân biệt và cuối cùng đẩy họ vào "bước đường cùng". Biết đâu, một cánh tay đưa ra đúng lúc lại cứu sống một tâm hồn, một thể xác sắp rơi xuống vực thẳm ...
Ia Grai tháng 8/2009